Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τον έλεγχο των παραγραφόμενων υποθέσεων για τις χρήσεις 2013 και 2018 προχωρά νωρίτερα από κάθε άλλη φορά η εφορία. Με βάση τη νομοθεσία οι υποθέσεις πλέον που δεν έχουν ελεγχθεί παραγράφονται στην πενταετία κάτι που σημαίνει στο τέλος του έτους παραγράφεται η χρήση του 2018. Όσοι λοιπόν έχουν αποκρύψει εισοδήματα μπαίνουν στο στόχαστρο της εφορίας με τους ελέγχους να ξεκινούν στις υποθέσεις που έχουν μεγαλύτερο οικονομικό ενδιαφέρον για το δημόσιο.
Ωστόσο, δεν παραγράφονται όλες οι υποθέσεις στην πενταετία. Κάποιες επεκτείνονται έως και 10 χρόνια πίσω. Συγκεκριμένα, για όσες περιπτώσεις ο έλεγχος δεν μπορούσε να έχει πρόσβαση πληροφοριών, όπως για παράδειγμα εισοδήματα εξωτερικού τα οποία δεν είχαν περάσει ποτέ από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και προφανώς δεν έχουν δηλωθεί μπορούν να ελεγχθούν σε βάθος 10ετίας. Αυτό σημαίνει ότι οι πληροφορίες που λαμβάνει η ελληνική φορολογική διοίκηση στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών με τις φορολογικές διοικήσεις άλλων χωρών δεν μπορούσαν να είναι γνωστές και ως εκ τούτου ο έλεγχος μπορεί να επεκταθεί πέραν των 5 χρόνων και συγκεκριμένα μέχρι 10 χρόνια πίσω. Δηλαδή, ο έλεγχος μπορεί να φθάσει μέχρι το 2013.
Οι ελεγκτές όλων των ελεγκτικών κέντρων καλούνται λοιπόν να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμού και να συσχετίσουν δηλωθέντα εισοδήματα με τις καταθέσεις και τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Ένας από τους λόγους που η εφορία ξεκινάει νωρίτερα τις εκκρεμείς υποθέσεις που κινδυνεύουν με παραγραφή έγκειται στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ορίζει τον χρόνο επίδοσης της Πράξης Προσδιορισμού του Φόρου, κατόπιν ελέγχου.
Το ΣτΕ έκρινε ότι, τόσο η έκδοση όσο και η γνωστοποίησή του στον ελεγχόμενο θα πρέπει να γίνεται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου εκάστου έτους και όχι αργότερα. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε στην παραγραφή χιλιάδων υποθέσεων καθώς οι φορολογούμενοι λαμβάναν την πράξη προσδιορισμού του φόρου μετά τη λήξη της περιόδου παραγραφής.
Οι υποθέσεις που κινδυνεύουν με παραγραφή στο τέλος του έτους.
1. Οι φορολογικές υποθέσεις του φορολογικού έτους 2018 (φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ), για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις ή για τις οποίες έχουν υποβληθεί αρχικές εκπρόθεσμες δηλώσεις το αργότερο μέχρι τις 31-12-2023. Οι συγκεκριμένες υποθέσεις υπάγονται στον κανόνα της 5ετούς παραγραφής.. Όποια επιχείρηση ή φορολογούμενους δεν ελεγχθεί για τη χρήση του 2018 μέχρι τις 31η Δεκεμβρίου 2023, και έχει υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις δεν μπορεί να ελεγχθεί από την 1-1-2025.
Σημειώνεται ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός θα αναζητήσει τους φορολογούμενους που δεν είχαν υποβάλει δήλωση το 2019, για τα εισοδήματα του 2018. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα εκδίδεται πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων με την προϋπόθεση ότι από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση προκύπτει:
α) φορολογητέα ύλη για τον κατ΄ εκτίμηση προσδιορισμό της φορολογικής υποχρέωσης,
β) ποσό φόρου προς καταβολή και
γ) ότι το ποσό προς βεβαίωση για τον φορολογούμενο υπερβαίνει το ποσό των 30 ευρώ. Με την ίδια πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού υπολογίζεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
2. Η πράξη εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου εκδίδεται για εισόδημα που προκύπτει με βάση τα στοιχεία που λαμβάνονται μεταξύ άλλων από:
α) τα ηλεκτρονικά αρχεία βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και εισοδημάτων από μερίσματα, τόκους, δικαιώματα για το φορολογικό έτος 2018 και
β) από διαθέσιμα στοιχεία που αφορούν λοιπά εισοδήματα και αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης ή απόκτησης περιουσιακών στοιχείων ή προέρχονται από ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που είναι διαθέσιμη στην ΑΑΔΕ, καθώς επίσης και στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών για την εφαρμογή της διεθνούς διοικητικής συνεργασίας στο πεδίο της άμεσης φορολογίας και εν γένει από κάθε διαθέσιμη πληροφορία από τρίτους που λαμβάνει η Φορολογική Διοίκηση.