Έντονη ανησυχία επικρατεί σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς σχετικά με την κατάσταση των σχολείων στα νησιά, μετά και την ολοκλήρωση της Γ’ φάσης τοποθέτησης αναπληρωτών. Παρά τις πρόσφατες προσλήψεις, τα κενά παραμένουν σοβαρά και εκτεταμένα, δύο μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς.. Παρά τις πρόσφατες προσλήψεις, οι αναπληρώσεις παραμένουν ελάχιστες σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες, με αποτέλεσμα μεγάλα και κρίσιμα εκπαιδευτικά κενά να παραμένουν ανοιχτά δύο μήνες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
Τα προβλήματα στελέχωσης που εμφανίζονται σε όλη τη χώρα πολλαπλασιάζονται στα νησιά λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών. Το υψηλό κόστος ζωής, αποτέλεσμα της ακρίβειας που πλήττει δυσανάλογα τις νησιωτικές περιοχές, σε συνδυασμό με τις δυσκολίες ανεύρεσης στέγης ακόμη και για εννέα μήνες, αλλά και τους χαμηλούς μισθούς, καθιστούν δυσχερή την προσέλκυση εκπαιδευτικών.
Παρά τη γνώση των προβλημάτων, η κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας δεν λαμβάνουν ουσιαστικά μέτρα. Η νησιωτικότητα, που θα έπρεπε να αποτελεί κεντρικό άξονα πολιτικής, παραμένει ανύπαρκτη στον σχεδιασμό. Το αποτέλεσμα είναι σχολεία με ελλιπές προσωπικό, τάξεις χωρίς βασικές ειδικότητες και μαθητές που περιμένουν ακόμη δασκάλους.
Οι συνέπειες αυτής της αδράνειας είναι σοβαρές:
• άνιση πρόσβαση των μαθητών στη μόρφωση,
• κατακερματισμένη σχολική χρονιά,
• απώλεια διδακτικών ωρών που δεν αναπληρώνονται,
• εξουθένωση των λίγων εκπαιδευτικών που υπηρετούν,
• οικογένειες που αναγκάζονται να αναζητούν λύσεις μακριά από τον τόπο τους.
Είναι αδιανόητο το 2025 να λειτουργούν νησιωτικές σχολικές μονάδες στα όρια, χωρίς δασκάλους και καθηγητές σε βασικά μαθήματα. Η κατάσταση αυτή υπονομεύει το θεμελιώδες δικαίωμα στην ισότιμη πρόσβαση των παιδιών στη δημόσια εκπαίδευση.
Το Κίνημα Δημοκρατίας θέτει επιτακτικά την ανάγκη για άμεσο και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, προσαρμοσμένο στις πραγματικές συνθήκες των νησιών:
1. Άμεση κάλυψη όλων των εκπαιδευτικών κενών, με ειδική μέριμνα για μικρές και δυσπρόσιτες νησιωτικές κοινότητες.
2. Θεσμοθέτηση κινήτρων προσέλκυσης και παραμονής. Οικονομικά, στεγαστικά, συγκοινωνιακά και υπηρεσιακής εξέλιξης, ώστε ο εκπαιδευτικός να μπορεί να ζει αξιοπρεπώς.
3. Μόνιμος μηχανισμός παρακολούθησης, σε πραγματικό χρόνο, με ταχεία διαδικασία τοποθέτησης αναπληρωτών.
4. Ενσωμάτωση της νησιωτικότητας στην εκπαιδευτική πολιτική, όχι ως τυπική αναφορά, αλλά ως ουσιαστικό κριτήριο σχεδιασμού. Το «Ισοδύναμο» στην Παιδεία: Αναγκαία Προϋπόθεση για τα Νησιά
Η νησιωτικότητα επιβάλλει την εφαρμογή εκπαιδευτικού «Ισοδυνάμου». Ο εκπαιδευτικός που υπηρετεί σε νησί πρέπει να έχει αντίστοιχες οικονομικές και λειτουργικές προϋποθέσεις διαβίωσης με οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας.
Αναγκαία μέτρα στο πλαίσιο αυτό:
1 Επέκταση του θεσμού των δυσπρόσιτων σχολείων σε όλα τα νησιά, ιδιαίτερα τα τουριστικά.
2 Ειδικά οικονομικά και βαθμολογικά κίνητρα για διορισμό και παραμονή.
3 Αυξημένα μόρια εντοπιότητας για την προσέλκυση ντόπιων εκπαιδευτικών.
4 Φορολογικές απαλλαγές για νησιά έως 3.000 κατοίκους.
5 Εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδυνάμου και στους εκπαιδευτικούς.
6 Στεγαστική πολιτική, μέσω επιδότησης ενοικίου ή διάθεσης κατοικιών με δωρεάν ή συμβολικό κόστος.
Ένα Χρέος προς τη νησιωτική οικογένεια
Με αφορμή τα 52 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, υπενθυμίζεται ότι ο αγώνας για παιδεία παραμένει επίκαιρος. Οφείλουμε στα παιδιά των νησιών το αυτονόητο: να έχουν τους δασκάλους και καθηγητές τους από την πρώτη μέρα της σχολικής χρονιάς.
Κίνημα Δημοκρατίας
Τομέας Νησιωτικής πολιτικής
