Μέσα σε κλίμα αισιοδοξίας, την οποία πρόσφερε απλόχερα ο Αμερικανός πρόεδρος, οι παριστάμενοι ηγέτες χαιρέτισαν την αλλαγή, ωστόσο η τήρηση της ειρηνευτικής συμφωνίας δεν θα είναι εύκολη υπόθεση

Με τον Ντόναλντ Τραμπ στην πρωτοκαθεδρία και σε ρόλο… οικοδεσπότη, παρά το γεγονός ότι η σύναξη των ηγετών πραγματοποιήθηκε στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, επισφραγίστηκε μια μεγάλη μέρα για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή, που ξεκίνησε με την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων από τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας και ολοκληρώθηκε με τις υπογραφές των εγγυητριών δυνάμεων στο αιγυπτιακό θέρετρο.

Ήταν μια σύνοδος που θα μείνει στην Ιστορία τόσο για το περιεχόμενό της όσο και γιατί εξελίχθηκε σε ένα μικρό σόου από τον Ντόναλντ Τραμπ -είχε έρθει εξάλλου από το Ισραήλ, όπου αποθεώθηκε από την Κνέσετ. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έκρυψε την ικανοποίησή του, γιατί «τελείωσε» άλλον έναν πόλεμο (τον όγδοο σύμφωνα με την καταμέτρησή του) και αυτό άφησε να φανεί στην παρέμβασή του. «Επιτέλους, έχουμε ειρήνη» είπε, ενώ κεντρικός άξονας στην ομιλία του ήταν ότι έρχεται πλέον μια νέα εποχή στην ιστορία της Μέσης Ανατολής.

Με τα λόγια του, «τώρα έχουν περάσει τα δύσκολα και έρχεται η ώρα της ανοικοδόμησης». Αν και είναι δύσκολο να μην δει κανείς τον… κτηματομεσίτη πίσω από τα λεγόμενα του Αμερικανού προέδρου, το πνεύμα του το συμμερίζονταν λίγο ως πολύ οι ηγέτες.

«Όλοι μεταφέρουν ένα ενιαίο μήνυμα στην ανθρωπότητα: Αρκετά με τον πόλεμο… καλώς ήρθατε στην ειρήνη», είπε ο Αιγύπτιος πρόεδρος και οικοδεσπότης Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι.

Ο Τραμπ έφτασε με αρκετή καθυστέρηση σε σχέση με το πρόγραμμα, πάνω στο κύμα της αποθέωσης στην Κνέσετ.

Είχε την ευκαιρία για μια σύντομη χειραψία με τους ηγέτες που παραβρέθηκαν, μεταξύ τους και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Έκπληξη ήταν η παρουσία του επικεφαλής της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, ο οποίος διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ -αντίθετα, δεν ήταν η παρουσία της κόρης του Ιβάνκα στο πλευρό του συζύγου της Τζάρεντ Κούσνερ που είχε κομβικό ρόλο για τη σύναψη της συμφωνίας. Ακολούθησαν οι υπογραφές και η παρέμβαση του Τραμπ, που είχε στο πλευρό του τους ηγέτες των εγγυητριών δυνάμεων Αιγύπτου, Τουρκίας και Κατάρ στην οποία είπε ότι η ειρήνη «χρειάστηκε 3.000 χρόνια, το πιστεύετε; Και θα αντέξει. Αυτή είναι μια απίστευτη μέρα για τον κόσμο. Η συμφωνία είναι τόσο μεγάλη που θα αποτρέψει έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο – ο οποίος θα μπορούσε να είχε ξεσπάσει στη Μέση Ανατολή».

Αν και αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι μπορεί να παραβρεθεί και αυτός -κάτι που θα έδινε άλλη διάσταση στη σύνοδο- ο Μπένιαμιν Νετανιάχου τελικά επέλεξε να μην παραβρεθεί. Η συμμετοχή του Νετανιάχου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την Τουρκία και το Ιράκ, που απείλησαν ότι δεν θα παρευρίσκονταν σε περίπτωση παρουσίας του. Δεν παρέστη για να αποφύγει την αντίδραση της κομματικής βάσης του για τη συμμετοχή του μαζί με τον Αμπάς και άλλους ηγέτες της Μέσης Ανατολής, σύμφωνα με το ισραηλινό δίκτυο.

Ο πρωθυπουργός υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι η Παλαιστινιακή Αρχή δεν θα πρέπει να διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική διαχείριση της Γάζας και παρομοιάζει τη Ραμάλα, η οποία υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών, με τη Χαμάς.Εξάλλου, ο επίσης παρών Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υπήρξε ένας από τους σφοδρότερους επικριτές του Ισραήλ καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, συγκρίνοντας τον Νετανιάχου με τον Χίτλερ.

Για τον Ταγίπ Ερντογάν μόνο θερμά λόγια είχε να πει ο Αμερικανός πρόεδρος:

«Διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον κόσμο. Είναι πολύ πιο ισχυρός από ό,τι αφήνει να εννοηθεί. Έχει κερδίσει πολλές συγκρούσεις, αλλά δεν θέλει να του αποδοθούν τα εύσημα. Θέλει να τον αφήσουν ήσυχο» είπε και πρόσθεσε: «Είναι σκληρός, αλλά είναι φίλος μου και πάντα εκεί όταν τον χρειάζομαι. Όταν το ΝΑΤΟ έχει προβλήματα μαζί του, με καλούν. Μιλάω στον Ερντογάν και ποτέ δεν απογοητεύει. Είναι καταπληκτικός. Σ’ ευχαριστώ για τη φιλία σου. Σε ευχαριστώ πολύ και δώσε χαιρετίσματα στην όμορφη σύζυγό σου».

Παρήλληλα εξελισσόταν και ένα διπλωματικό θρίλερ που θα μπορούσε να εκτροχιάσει τη σύνοδο και τη συμφωνία. Ενώ το Ισραήλ ανακοίνωσε την απελευθέρωση 1.966 Παλαιστινίων κρατουμένων στο πλαίσιο της συμφωνίας, η παλαιστινιακή οργάνωση έχει παραδώσει τέσσερις από τις 24 σορούς ομήρων. Ήδη ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας μιλά για αθέτηση συμφωνίας.

Στο περιθώριο της συνόδου, αντίθετα, είχαμε σειρά συναντήσεων μεταξύ των προσκεκλημένων ηγετών.Μετά τις υπογραφές ο Τραμπ ανέβηκε ξανά στο βήμα και είπε ότι «αυτή είναι η μέρα για την οποία οι άνθρωποι σε όλη την περιοχή και σε όλο τον κόσμο εργάστηκαν, αγωνίστηκαν, ελπίζοντας και προσευχόμενοι».

«Πέτυχαμε αυτό που όλοι θεωρούσαν αδύνατο, επιτέλους, έχουμε ειρήνη στη Μέση Ανατολή» συνέχισε και πρόσθεσε: «Είναι τόσο όμορφο να βλέπεις μια νέα και όμορφη μέρα να ανατέλλει. Και τώρα αρχίζει η ανοικοδόμηση».

Ο Τραμπ εξέφρασε την «τεράστια ευγνωμοσύνη του προς τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες» που, όπως λέει, «βοήθησαν να γίνει δυνατή αυτή η απίστευτη πρόοδος». Από την πλευρά του ο Αλ Σίσι τόνισε ότι η χώρα του θα φιλοξενήσει μια σύνοδο κορυφής για την ανοικοδόμηση της Γάζας και επισήμανε ότι η λύση των δύο κρατών είναι «ο μόνος τρόπος για να εκπληρωθούν οι προσδοκίες τόσο του παλαιστινιακού όσο και του ισραηλινού λαού για τον τερματισμό της σύγκρουσης
Ποιοι έλαβαν μέρος στη σύνοδο

Για την ιστορία, η «Σύνοδος Ειρήνης του Σαρμ ελ Σέιχ» περιλάμβανε τη συμμετοχή των εξής αρχηγών κρατών και μοναρχών:

του προέδρου της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι
του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ
του βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα Β’
του εμίρη του Κατάρ σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ
του βασιλιά του Μπαχρέιν Χαμάντ μπιν Ίσα αλ Χαλίφα του προέδρου της Παλαιστίνης Μαχμούντ Αμπάς
του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
του προέδρου της Ινδονησίας Τζόκο Ουιντόντο
του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ
του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν
του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη

Στη σύνοδο μετείχαν επίσης πρωθυπουργοί χωρών, μεταξύ των οποίων:

ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς
ο πρωθυπουργός του Ιράκ Μοχάμεντ Σία αλ Σουντάνι
ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ
η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι
ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ
ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκηο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν
ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν
ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Σαμπάζ Σαρίφ
ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ
ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας Γιόνας Γκαρ Στόρε
ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και πρωθυπουργός Μοχάμεντ μπιν Ρασίντ
ο πρωθυπουργός του Κουβέιτ σεΐχης Αχμάντ Αμπντάλα αλ Σαμπάχ

Επιπλέον, σύμφωνα με το πρακτορείο, στη σύνοδο μετείχαν:

ο υπουργός Εξωτερικών του Ομάν Μπάντρ αλ Μπουσαϊντί
ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες
ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Άχμεντ Αμπούλ Γκάιτ
ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα
ο Ινδός υφυπουργός Εξωτερικών Σουμπραμανιάμ Τζαϊσανκάρ
ο Ιάπωνας πρέσβης στο Κάιρο Φούμιο Ιγουάι.
Η επόμενη ημέρα
Και μετά την ολοκλήρωση της συνόδου και -τις επόμενες ημέρες- ολοκλήρωση της παράδοσης των σορών και όσων άλλων συμφωνήθηκαν, τι μένει να γίνει;

Σε ανάλυσή το CNN θέτει τρία κρίσιμα ερωτήματα που θα καθορίσουν αν η συμφωνία θα σταθεί ή θα καταρρεύσει.
Πρώτον, τι θα κάνει η Χαμάς; Η νέα συμφωνία επιτρέπει στις ισραηλινές δυνάμεις να διατηρήσουν παρουσία σε πάνω από τη μισή Γάζα, ενώ για πρώτη φορά προβλέπει τη συμμετοχή ξένων στρατιωτικών δυνάμεων που θα εγγυώνται ότι η Χαμάς δεν θα μπορέσει να επιστρέψει εκεί.

Σημειώνεται ότι η συμφωνία έχει ευρύτερη στήριξη από τα περισσότερα αραβικά και μουσουλμανικά κράτη, ενώ προβλέπει ρητά τον αφοπλισμό της Χαμάς.Το δεύτερο είναι αν δημιουργούνται ενδιάμεσες πολιτικές και στρατιωτικές δομές. Εδώ το ερώτημα είναι ποια κράτη θα στείλουν στρατεύματα στη νέα ειρηνευτική δύναμη και αν μπορεί να δημιουργηθεί ενδιάμεση αρχή διακυβέρνησης χωρίς να βυθιστεί η διαδικασία σε μήνες διαμάχης.

Τέλος, υπάρχει βιώσιμο σχέδιο ανασυγκρότησης; Η ανοικοδόμηση της Γάζας υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει τουλάχιστον μια δεκαετία και θα κοστίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Οι ΗΠΑ είχαν οργανώσει κάτι παρόμοιο πριν από δέκα χρόνια για τη Μοσούλη στο Ιράκ, αλλά η Γάζα είναι ακόμη πιο περίπλοκη περίπτωση.

Πηγή: Πρώτο Θέμα