- Η μονοθεματική και κοντόφθαλμη προσέγγιση της κυβέρνησης στην ενεργειακή μετάβαση θέτει σε κίνδυνο την οικονομική βιωσιμότητα των νησιών μας.
Σύμφωνα με το κανονιστικό διεθνές περιβάλλον, από 1/5/2025 η Μεσόγειος αποτελεί χώρος μειωμένης εκπομπής Sox και τα πλοία μέσα σε αυτή πρέπει να χρησιμοποιούν καύσιμα περιεκτικότητας 0,1% σε θείο τα οποία είναι ακριβότερα κατά 30%. Γιατί αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στις τιμές των εισιτηρίων της ακτοπλοΐας ;
Γιατί απλά τα ταχύπλοα, που καθορίζουν ουσιαστικά τις τιμές ήδη χρησιμοποιούσαν αυτό το καύσιμο και τα υπόλοιπα πλοία στο ολιγοπώλιο που λειτουργούν, είχαν αρκετό περιθώριο να απορροφήσουν την αύξηση.
Οι Ευρωπαϊκοί όμως και εθνικοί στόχοι μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αν και θεωρούνται από πολλούς πολύ επιεικείς, όσον αφορά το συνολικό ποσοστό μείωσης εκπομπών μέχρι το 2030, φαίνεται πως συνιστούν τεράστια πρόκληση για την ελληνική ακτοπλοΐα αλλά και την κυβέρνηση.
Βιομηχανία και μεταφορές έχουν μείνει πίσω στη ενεργειακή μετάβαση λόγω του κόστους απανθρακοποίησης ενώ η παραγωγή ενέργειας, που είναι ο σημαντικότερος ρυπαντής, προχωρά γρηγορότερα.
Οι λόγοι αυτής της καθυστέρησης, είναι κυρίως η δωρεά δικαιωμάτων εκπομπών από τα κράτη μέλη και οι πολιτικές πιέσεις από την άλλη μεριά του Ατλαντικού και τα ισχυρά συμφέροντα της Boieng όσον αφορά τις μεταφορές.
Η κατάσταση αυτή, που λιμνάζει εδώ και χρόνια θα οδηγήσει στην αύξηση του κόστους των ρύπων μέχρι το 2030 στα 500 ευρώ ανά τόνο καυσίμου και μέχρι το 2050 στα 1000 ευρώ ανά τόνο καυσίμου ουσιαστικά διπλασιάζοντας το σημερινό κόστος.
Πιθανότερη αν όχι μόνη λύση είναι, η αύξηση της τιμής των εισιτηρίων σε σχέση με τα σημερινά. Υπολογίζεται σε 40% το 2030, 80% το 2050 σε σχέση με τις υπάρχουσες τιμές εισιτηρίων, τα οποία πλέον θα καταστούν αγαθό πολυτελείας για τους νησιώτες, τους τουρίστες, τις μεταφορές, με όλες τις συνέπειες στην ακρίβεια και την ανάπτυξη.
Εν όψει αυτής της αρνητικής για τους νησιώτες εξέλιξης αλλά και για το ίδιο το κράτος αφού θα έχει επιπτώσεις και στον τουρισμό, η κυβέρνηση επιχειρεί εδώ και χρόνια την απαξίωση και την κατάργηση τελικά του μεταφορικού ισοδύναμου, για να μην υποχρεωθεί να καλύπτει τη διαφορά.
2 Η κυβέρνηση, για να αποφύγει το άμεσο πολιτικό κόστος, έχει αναβάλει την επιβολή του κόστους ρίπων στις ναυτιλιακές εταιρίες της ακτοπλοΐας για το 2029 /30, χωρίς να κάνει κάτι για την επιδότηση εκσυγχρονισμού στόλου και υποδομών.
Αντίθετα προχωρά αφειδώς σε δανειοδοτήσεις για ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά), παρά τις έντονες αντιδράσεις των νησιωτών, προκαλώντας καταστροφή στο ευαίσθητο και ιδιαιτέρου κάλλους φυσικό περιβάλλον των νησιών, σημαντική πηγή τουριστικής ανάπτυξης και στην επιδότηση ηλεκτρικών αυτοκινήτων εξάγοντας πολύτιμο συνάλλαγμα.
Η πλήρης αδιαφορία της Κυβέρνησης για την ενεργειακή μετάβαση της ακτοπλοΐας θα αποψιλώσει οικονομικά τους νησιώτες μας, που ουσιαστικά κρατούν Θερμοπύλες με τους όρους που ζουν.
Το 2030 μπορεί να φαίνεται μακρινό αν το δει κάποιος με «επιτελική» ματιά, αλλά για όποιον καταλαβαίνει πόσος χρόνος χρειάζεται για την ενεργειακή μετάβαση ακτοπλοϊκού στόλου και υποδομών, τι επενδύσεις απαιτούνται για αυτόν το εθνικό στόχο, και τι βουνά γραφειοκρατίας θα πρέπει να ξεπεραστούν, είναι ξεκάθαρο ότι είμαστε ήδη πολύ πίσω, και κάθε μέρα που χάνεται είναι και μια μέρα ακόμη υπονόμευσης της βιωσιμότητας των νησιών μας.
Χρήστος Σδούκος , μέλος της Γραμματείας του Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής του Κινήματος Δημοκρατίας
