Δύο αποφάσεις της Αποκεντρωμένης ανατρέπουν την απόρριψη διάλυσης και νομιμοποιούν τη διακοπή εργασιών στη Νέα Αγορά

Από: Δαμιανός Αθανασίου

• Η πρώτη πράξη κάνει δεκτή καίρια ένσταση για τη διάλυση της σύμβασης και η δεύτερη επικυρώνει τη νομιμότητα ειδικής διακοπής εργασιών την ώρα που το μνημείο παραμένει κλειστό και η πόλη αναμένει σαφές χρονοδιάγραμμα

Η υπόθεση αποκατάστασης και αναβάθμισης της Νέας Αγοράς Ρόδου περνά από κρίσιμο διοικητικό σταυροδρόμι. Χθες αναρτήθηκαν στην Διαύγεια δύο αποφάσεις της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου που αλλάζουν τους συσχετισμούς.
Η μία αποδέχεται την ένσταση του αναδόχου κατά απορριπτικής πράξης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας για τη διάλυση της σύμβασης.
Η δεύτερη αποδέχεται εν μέρει ένσταση για τη νομιμότητα ειδικής δήλωσης διακοπής εργασιών που είχε προηγηθεί λόγω καθυστέρησης πληρωμής λογαριασμού.
Οι εξελίξεις αυτές μετακινούν το κέντρο βάρους της διαμάχης, αναγνωρίζουν θεμελιώδη δικαιώματα του αναδόχου και επιβάλλουν άμεση ανασύνταξη στρατηγικής από τον κύριο του έργου.
Την ίδια ώρα, η Νέα Αγορά έχει κλείσει, τα καταστήματα έχουν εκκενωθεί, έχει διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και ο χώρος διαμορφώνεται ως κλειστό εργοτάξιο με ορίζοντα επιστροφής των δραστηριοτήτων εντός του πρώτου τριμήνου του 2026, σύμφωνα με το συμφωνημένο πλάνο που προβλέπει πάγωμα μισθώσεων όσο ο χώρος παραμένει εκτός λειτουργίας.
Η σημασία του διοικητικού πλαισίου
Το έργο υλοποιείται με βάση σύμβαση του καλοκαιριού του 2024 και χρηματοδοτείται από συνδυασμό προγραμμάτων και ίδιων πόρων. Η καθυστέρηση εξόφλησης του πρώτου λογαριασμού οδήγησε στη γνωστή κλιμάκωση με ειδική δήλωση πρόθεσης και κατόπιν ειδική δήλωση διακοπής εργασιών. Ακολούθησαν ενστάσεις, γνωμοδοτήσεις τεχνικού συμβουλίου και πράξεις της διοίκησης που κατέληξαν σε δύο αποφάσεις με διακριτό αντικείμενο. Η πρώτη αφορά την τύχη της διάλυσης. Η δεύτερη αφορά τη νομιμότητα της διακοπής εργασιών. Μαζί συνθέτουν την πλήρη εικόνα της υπόθεσης και εξηγούν γιατί η διοικητική κρίση επηρεάζει ευθέως το χρονοδιάγραμμα του μνημείου.
Απόφαση 1: Πλήρης αποδοχή της ένστασης για τη διάλυση  της σύμβασης
Η απόφαση με αρ. πρωτ. 30631 και ημερομηνία 24 Νοεμβρίου 2025 κάνει δεκτή την ένσταση του αναδόχου κατά της απορριπτικής πράξης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας που είχε απορρίψει την αίτηση διάλυσης της σύμβασης της 9ης Ιουλίου 2025. Το κείμενο ερείδεται στη γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, η οποία έκρινε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 161 του ν. 4412 και συνεκτιμά το εναπομείναν φυσικό αντικείμενο σε σχέση με το υπολειπόμενο συμβατικό χρονικό διάστημα.
Με καθαρή διατύπωση, η απόφαση αποδέχεται την ένσταση και ανατρέπει το προηγούμενο απορριπτικό σκεπτικό, ανοίγοντας τον δρόμο για κρίσιμες συνέπειες στη σύμβαση. Προβλέπεται δυνατότητα δικαστικής προσφυγής κατά της πράξης, όμως σε διοικητικό επίπεδο η κατεύθυνση είναι σαφής.
Η διάλυση δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί απορριφθείσα με το προηγούμενο σκεπτικό και το έργο εισέρχεται σε νέα φάση όπου ο κύριος του έργου καλείται να σταθμίσει τα επόμενα βήματα με βάση το διατακτικό της διοίκησης.
Η πρακτική επίπτωση είναι διπλή. Πρώτον, επιβεβαιώνεται η συλλογιστική περί γεγενημένου δικαιώματος διάλυσης όταν οι προϋποθέσεις του νόμου συντρέχουν και έχουν κινηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες.
Δεύτερον, απομειώνεται το επιχείρημα ότι μεταγενέστερη εκπρόθεσμη πληρωμή μπορεί να θεραπεύσει αυτόματα τις έννομες συνέπειες που είχαν ήδη ενεργοποιηθεί κατά τον κρίσιμο χρόνο. Η διοίκηση ευθυγραμμίζεται με τη γνωμοδοτική κρίση του τεχνικού οργάνου και προσδίδει δεσμευτικότητα σε μια κατεύθυνση που αλλάζει την ισορροπία της διαφοράς.
Απόφαση 2: Μερική αποδοχή της ένστασης για τη νομιμότητα της διακοπής εργασιών
Η απόφαση με αρ. πρωτ. 30630 και ίδια ημερομηνία αποδέχεται την πράξη του ίδιου τεχνικού συμβουλίου και κάνει εν μέρει δεκτή την ένσταση του αναδόχου αναφορικά με την ειδική δήλωση διακοπής εργασιών της 11ης Αυγούστου 2025.
Η αποδοχή αφορά ακριβώς το σκέλος της διακοπής, δηλαδή τη νομιμότητα ενεργοποίησης του συγκεκριμένου ένδικου βοηθήματος λόγω μη πληρωμής εγκεκριμένου λογαριασμού, ενώ κατά τα λοιπά η ένσταση απορρίπτεται με παραπομπή στο προοίμιο της γνωμοδότησης και στις απόψεις της αρμόδιας δημοτικής διεύθυνσης. Και εδώ προβλέπεται δικαστική προσφυγή, ωστόσο το βασικό μήνυμα είναι ότι η διαδικασία διακοπής υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες κρίθηκε νόμιμη. Αυτό δεν επιμερίζει ευθύνη ούτε αναγνωρίζει αυτοτελώς θετικές ζημίες, αλλά εδραιώνει ότι το στάδιο της διακοπής δεν ήταν αυθαίρετο και εντάχθηκε ορθά στο χρονολόγιο του έργου.
Η μερική αποδοχή λειτουργεί συμπληρωματικά προς την πρώτη απόφαση. Ενώ εκείνη ανατρέπει την απόρριψη της διάλυσης, αυτή εδώ επιβεβαιώνει ότι η διακοπή εργασιών που προηγήθηκε ήταν δικαιολογημένη. Συνδυαστικά, οι δύο πράξεις συνιστούν ένα συνεκτικό σύνολο που αναγνωρίζει την κλιμάκωση των εννόμων ενεργειών του αναδόχου από τη διακοπή μέχρι τη διάλυση και δημιουργεί ισχυρή διοικητική βάση για τη συνέχεια.

Το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα του κλειστού μνημείου
Στο πεδίο της πόλης, η Νέα Αγορά είναι κλειστή. Τα καταστήματα παραμένουν εκκενωμένα, έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση και οι μετρητές απομακρύνονται ώστε να ελευθερωθούν τα ηλεκτροφόρα δίκτυα και να εγκατασταθεί με ασφάλεια ο ανάδοχος. Η επόμενη φάση προβλέπει κατεδαφίσεις σε τμήματα, κατασκευή κεντρικών δικτύων αποχέτευσης και ύδρευσης και υπογειοποίηση καλωδίων. Όλο αυτό το διάστημα ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος. Στη συμφωνημένη βάση, οι μισθώσεις παγώνουν για όσο το μνημείο παραμένει κλειστό και ο στόχος είναι η σταδιακή επιστροφή των δραστηριοτήτων προς το τέλος του χειμώνα του 2026, ώστε να υπάρξει ικανός χρόνος προετοιμασίας ενόψει της νέας τουριστικής περιόδου.
Για την τοπική οικονομία κάθε μήνας καθυστέρησης κοστίζει, όμως η ολοκλήρωση των βαριών υποδομών είναι η αναγκαία προϋπόθεση για μια λειτουργική επανεκκίνηση με νέα εικόνα και διαφορετικούς κανόνες.
Το διακύβευμα της επόμενης ημέρας
Το στοίχημα είναι διττό. Πρώτον, να μετατραπεί το διοικητικό αποτέλεσμα σε εφαρμόσιμη στρατηγική χωρίς νέες καθυστερήσεις. Δεύτερον, να μείνει ανοιχτός ο δίαυλος με την αγορά και τους κατοίκους που έχουν σηκώσει μεγάλο βάρος από το κλείσιμο του μνημείου.
Οι δύο αποφάσεις της Αποκεντρωμένης δεν είναι τυπικές σημειώσεις στο περιθώριο. Είναι ο νέος κανόνας πορείας για ένα έργο υψηλού συμβολισμού και καθημερινής σημασίας. Αν ακολουθηθούν με συνέπεια, μπορούν να επαναφέρουν ρυθμό, διαφάνεια και εμπιστοσύνη. Αν αγνοηθούν, το κόστος θα είναι μεγαλύτερο από τις γραμμές ενός διοικητικού εγγράφου και θα μετρηθεί σε χρόνο, πόρους και φθορά της δημόσιας εικόνας της πόλης.
Γιατί οι δύο αποφάσεις πρέπει να διαβαστούν ως ενιαίο σήμα κατεύθυνσης
Η απόφαση για τη διακοπή εργασιών δεν είναι απλώς ένα επεισόδιο του παρελθόντος. Είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο η απόφαση για τη διάλυση αποκτά βαρύτητα. Όταν ο διοικητικός έλεγχος αναγνωρίζει ότι η ειδική διακοπή των εργασιών ήταν νόμιμη, τότε η μεταγενέστερη παραδοχή ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για διάλυση δείχνει μια ευθεία που ξεκινά από τη διακοπή και φτάνει στη λύση της σύμβασης.
Η γραμμή αυτή περιορίζει τη δυνατότητα ερμηνευτικών υπεκφυγών και επιβάλει καθαρή στάση εφαρμογής της νομιμότητας. Οι ρητές μνείες στη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής σε αμφότερες τις αποφάσεις διασφαλίζουν το δικαίωμα των μερών να ζητήσουν δικαστική κρίση, αλλά η διοικητική κατεύθυνση είναι ήδη σαφής.
Οι προεκτάσεις για την αξιοπιστία και τη χρηστή διοίκηση
Η αναγνώριση του γεγενημένου δικαιώματος διάλυσης όταν έχουν παρέλθει οι νόμιμες προθεσμίες και έχει προηγηθεί νομότυπη διακοπή εργασιών στέλνει ένα μήνυμα ευρύτερης εμβέλειας. Η ταμειακή πειθαρχία δεν είναι τυπική υποχρέωση αλλά αναπόσπαστο στοιχείο της εκτέλεσης δημόσιων έργων. Οι διοικητικοί φορείς καλούνται να διασφαλίζουν ότι οι πληρωμές δεν εκτρέπονται από το νόμιμο πλαίσιο και ότι κάθε απόκλιση αντιμετωπίζεται έγκαιρα, πριν μετατραπεί σε συστημικό εμπόδιο. Η παρούσα υπόθεση λειτουργεί ως δείκτης για το πώς πρέπει να αναγιγνώσκονται οι σχέσεις εργοδότη και αναδόχου σε έργα υψηλού συμβολισμού και καθημερινής σημασίας.

 Πηγή:www.dimokratiki.gr