Παράταση έως 29 Οκτωβρίου για την υποβολή του ογκώδους φακέλου της Πολεοδομίας στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας

Από: Δαμιανός Αθανασίου

• Η Υπηρεσία Δόμησης έλαβε προθεσμία να αποστείλει πλήρη δεδομένα για το σύνολο των κρίσιμων διαδικασιών ενώ στο επίμαχο διάστημα έχουν κατατεθεί περίπου δέκα χιλιάδες πεντακόσιες αιτήσεις και ενάμιση χιλιάδα καταγγελίες για αυθαίρετα με σημαντικό μέρος τους χρεωμένο σε ελεγχόμενους υπαλλήλους

Η Πολεοδομία Ρόδου βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο μιας πυκνής και επίπονης διοικητικής δοκιμασίας. Οπως απεκάλυψε η «δημοκρατική» η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), σε συνέχεια των αποκαλύψεων για το πολύκροτο σκάνδαλο διαφθοράς που συντάραξε την τοπική κοινωνία, έχει ανοίξει έναν νέο κύκλο ελέγχων.
Πιο συγκεκριμένα η ΕΑΔ ενεργοποίησε ένα νέο, συστημικό μέτωπο ελέγχου που δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα περιστατικά, αλλά στοχεύει να αποτυπώσει τη συνολική λειτουργία, τις διαδικασίες και τις παρεκκλίσεις μιας υπηρεσίας που βρέθηκε στο κέντρο ενός πολύκροτου σκανδάλου.
Η απαίτηση για εκτεταμένα δεδομένα, τεκμηρίωση και ηλεκτρονικούς πίνακες απ’ όλες τις κρίσιμες ροές, από προεγκρίσεις και βεβαιώσεις όρων δόμησης έως καταγγελίες αυθαιρέτων και ανασυστάσεις φακέλων οικοδομικών αδειών, καθιστά εξαιρετικά πιθανή την προσωρινή αναστολή της εξυπηρέτησης του κοινού, καθώς η υπηρεσία θα χρειαστεί να αφιερώσει το σύνολο των δυνάμεών της στη συλλογή και αποστολή των στοιχείων.
Η Υπηρεσία Δόμησης αιτήθηκε και έλαβε παράταση έως την 29η Οκτωβρίου 2025 για την υποβολή του συνόλου των στοιχείων που έχει ζητήσει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Η αρχική προθεσμία για την αποστολή του φακέλου είχε τεθεί για τις 10 Οκτωβρίου. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει το πραγματικό εύρος του αιτήματος και τον όγκο των δεδομένων που καλείται να συγκεντρώσει η υπηρεσία μέσα σε ένα περιβάλλον διοικητικής έντασης και θεσμικής πίεσης που προέκυψε από το πολύκροτο σκάνδαλο διαφθοράς.
Η παράταση δεν συνιστά απλώς μια τεχνική διόρθωση χρονοδιαγράμματος. Έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Υπηρεσία Δόμησης είχε ήδη διακόψει προσωρινά την εξυπηρέτηση του κοινού από τις 6 έως τις 10 Οκτωβρίου ώστε να επικεντρωθεί στη συλλογή και τεκμηρίωση των ζητηθέντων στοιχείων.
Στο υπό εξέταση χρονικό παράθυρο που έχει θέσει η Εθνική Αρχή Διαφάνειας από την 1η Νοεμβρίου 2022 έως την 30ή Δεκεμβρίου 2024 έχουν πρωτοκολληθεί περίπου δέκα χιλιάδες πεντακόσιες αιτήσεις, δείγμα ενός φόρτου που δεν είναι μόνο ποσοτικός αλλά και ποιοτικός αφού συνδέεται με κρίσιμες πράξεις πολεοδομικού χαρακτήρα.
Παράλληλα έχουν καταχωρισθεί περίπου χίλιες πεντακόσιες καταγγελίες για αυθαίρετες κατασκευές, εκ των οποίων σχεδόν οι μισές έχουν χρεωθεί για διεκπεραίωση σε υπάλληλο που ελέγχεται στο πλαίσιο της ευρείας ποινικής και πειθαρχικής έρευνας και περίπου τριακόσιες σε άλλον συνάδελφό του.
Στο ίδιο πεδίο έχουν ήδη εντοπισθεί τριάντα επτά αιτήσεις ανασύστασης φακέλου οικοδομικής άδειας, μια διαδικασία με υψηλό δείκτη κινδύνου για παρατυπίες αν δεν τηρούνται αυστηρά πρωτόκολλα.

Το θεσμικό πλαίσιο του ελέγχου και  η νέα προθεσμία
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας έχει ζητήσει πλήρη ηλεκτρονικό φάκελο που να καλύπτει το σύνολο των κρίσιμων ροών λειτουργίας της Υπηρεσίας Δόμησης. Το αίτημα περιλαμβάνει αναλυτικούς πίνακες, τεκμηριωμένες αναφορές, αντίγραφα πράξεων και αποφάσεων για προεγκρίσεις και βεβαιώσεις όρων δόμησης, άδειες δόμησης, χειρισμό καταγγελιών για αυθαίρετα, αυτοψίες και επιβολές κυρώσεων, καθώς και όλες τις αποφάσεις ανασύστασης φακέλων.
Η παράταση έως την 29η Οκτωβρίου 2025 αναγνωρίζει τον αντικειμενικό χρόνο που απαιτεί η διασταύρωση, η ψηφιοποίηση και η ποιοτική αποτίμηση χιλιάδων εγγράφων. Παράλληλα διατηρεί ενεργό το πλαίσιο υποχρεώσεων που απορρέουν από τον νόμο για συνεργασία με τα ελεγκτικά όργανα και για πλήρη συμμόρφωση με τις οδηγίες της Αρχής.

Οι προεγκρίσεις και οι βεβαιώσεις όρων  δόμησης στο μικροσκόπιο
Κεντρικό μέλημα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας είναι να αποτυπωθεί αν οι προεγκρίσεις και οι βεβαιώσεις όρων δόμησης τηρήθηκαν μέσα στις νόμιμες προθεσμίες και με πλήρη δικαιολογητικά. Η Υπηρεσία Δόμησης οφείλει να παραθέσει συγκεκριμένους αριθμούς υποθέσεων και ημερομηνίες, να εξηγήσει καθυστερήσεις, να τεκμηριώσει περιπτώσεις ελλιπών φακέλων και να αποσαφηνίσει τυχόν αλλοιώσεις στοιχείων όταν ένα αίτημα εμφανίζει μεταβολή αντικειμένου κατά την πορεία του
Η αναλυτική περιγραφή της αλυσίδας της διοικητικής διαδικασίας από την κατάθεση έως την τελική πράξη αποτελεί κρίσιμο τεστ θεσμικής αξιοπιστίας και λειτουργικής ωριμότητας.

Το πεδίο των αυθαιρέτων και οι κίνδυνοι αδιαφάνειας
Το σκέλος των καταγγελιών για αυθαίρετα είναι από τα πλέον απαιτητικά. Η Αρχή ζητά πλήρες ιστορικό κάθε υπόθεσης με σημειώσεις για τιμές ζώνης, ενδεχόμενες δεσμεύσεις από το υπουργείο Πολιτισμού, τήρηση προθεσμιών για αυτοψίες, αποτύπωση αποφάσεων και εισπραξιμότητα προστίμων. Η συγκέντρωση και διασταύρωση των δεδομένων αυτών γίνεται δυσκολότερη όταν σημαντικό μέρος των υποθέσεων έχει χρεωθεί σε υπαλλήλους που σήμερα τελούν υπό έλεγχο. Η υπηρεσία καλείται να αποδείξει ότι οι πράξεις αυτές κρίνονται με αντικειμενικά κριτήρια και με λειτουργική ακεραιότητα ανεξάρτητα από τις προσωπικές ευθύνες που διερευνώνται.

Ανασυστάσεις φακέλων ως κομβικό τεστ θεσμικής μνήμης
Οι ανασυστάσεις φακέλων οικοδομικών αδειών λειτουργούν ως μέτρο αντοχής της θεσμικής μνήμης. Κάθε κενό, κάθε απουσία σχεδίων ή πράξεων, κάθε προσπάθεια συμπλήρωσης εκ των υστέρων πρέπει να φωτίζεται με νομικά και τεχνικά τεκμήρια. Ο αριθμός των τριάντα επτά αιτήσεων που έχουν εντοπισθεί μέχρι στιγμής δείχνει ότι το συγκεκριμένο κανάλι χρειάζεται αυξημένη εποπτεία.
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας έχει ζητήσει όλες τις αποφάσεις σε ηλεκτρονική μορφή μαζί με πίνακες μεταδεδομένων ώστε να διαπιστωθεί αν τηρήθηκε ενιαία μεθοδολογία και αν αποκλείστηκαν χειρισμοί που θα μπορούσαν να ανακατασκευάσουν εκ των υστέρων την πραγματικότητα ενός φακέλου.

Η σκιά του σκανδάλου και ο αντίκτυπος  στη διοικητική εικόνα
Το βαρύ ιστορικό της υπόθεσης εξακολουθεί να επηρεάζει την πολιτειακή και κοινωνική εμπιστοσύνη. Η περσινή ανάδειξη κυκλώματος με εμπλοκή υπαλλήλων, ιδιωτών μηχανικών και επιχειρηματιών κατέδειξε ένα μοντέλο παράκαμψης διαδικασιών με οικονομικά ανταλλάγματα. Στην καρδιά του μηχανισμού περιγράφηκαν πρακτικές όπως υποδοχή αιτημάτων εκτός προθεσμιών, εξέταση φακέλων χωρίς πλήρη δικαιολογητικά, έκδοση πράξεων με παραλείψεις ή ανακριβή στοιχεία. Οι διώξεις που ακολούθησαν έφεραν στο προσκήνιο επτά βασικούς κατηγορουμένους μεταξύ αυτών μια γυναίκα σαράντα οκτώ ετών που υπηρετούσε σε θέση ευθύνης στο τμήμα αδειών, ένας άνδρας πενήντα πέντε ετών που κατείχε θέση ελέγχου κατασκευών, ένας άνδρας πενήντα έξι ετών ως αναπληρωτής διευθυντής, δύο υπάλληλοι εξήντα πέντε και πενήντα τεσσάρων ετών, μια γυναίκα σαράντα οκτώ ετών ιδιώτης πολιτικός μηχανικός και ένας άνδρας εξήντα οκτώ ετών ιδιώτης αρχιτέκτονας μηχανικός.
Η υπόθεση παραμένει ανοιχτή με ακόμη είκοσι ένα άτομα να λογοδοτούν για επιμέρους πράξεις, γεγονός που τροφοδοτεί μια διαρκή αμφισβήτηση της θεσμικής επάρκειας της υπηρεσίας.

Επιχειρησιακή ανθεκτικότητα  και στελέχωση
Πέρα από τις πράξεις καθαυτές η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ζητά πλήρη αποτύπωση της στελέχωσης, της εσωτερικής δομής και της κατανομής του προσωπικού από την έναρξη της εξεταζόμενης περιόδου έως σήμερα. Η εικόνα αυτή είναι αναγκαία για να εκτιμηθεί αν ο όγκος των δέκα χιλιάδων πεντακοσίων αιτήσεων και των χιλίων πεντακοσίων καταγγελιών μπορούσε να αντιμετωπιστεί με τους διαθέσιμους πόρους και με τις υφιστάμενες διαδικασίες. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στις τυχόν υποστηρικτικές αρμοδιότητες προς άλλους δήμους που απορροφούν ανθρώπινο δυναμικό και χρόνο.
Η Ρόδος χρειάζεται μια πολεοδομική υπηρεσία που λειτουργεί χωρίς σκιές και χωρίς παρεκκλίσεις. Ο τρέχων έλεγχος επιδιώκει να χαρτογραφήσει συστημικά κενά και να επιβάλει ενιαίες πρακτικές εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου.
Η επιτυχία της διαδικασίας δεν θα κριθεί μόνο από την τυπική αποστολή των αρχείων έως την 29η Οκτωβρίου. Θα κριθεί από το βάθος της τεκμηρίωσης, από την ικανότητα της διοίκησης να παρουσιάσει διαδρομές χωρίς ασυνέχειες, από την προσήλωση στη διαφάνεια και από την αποφασιστικότητα να χτιστεί μια νέα κανονικότητα με ξεκάθαρους κανόνες.

 Πηγή:www.dimokratiki.gr