Ερωτήματα προς την Περιφερειακή Αρχή στα πλαίσια της 4ης Ειδικής Συνεδρίασης Λογοδοσίας 2025
Στα πλαίσια της 4ης Ειδικής Συνεδρίασης Λογοδοσίας 2025 του Περιφερειακού Συμβουλίου που έχει οριστεί για τις 02-09-2025, εκ μέρους της παράταξης “Νέα Εποχή στο Νότιο Αιγαίο” έχουν υποβληθεί προς την Περιφερειακή Αρχή τα ακόλουθα ερωτήματα:
Νικηφόρος Παπανικόλας (Επικεφαλής)
Θέμα: Δείκτες Φέρουσας Ικανότητας και Κλιματικής Ουδετερότητας
Υπό το πρίσμα των πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων, της συναφούς νομολογίας του ΣτΕ και με γνώμονα την ανάγκη ενίσχυσης της ασφάλειας δικαίου για ώριμες και νέες επενδύσεις στα νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, παρατίθενται τα ακόλουθα ειδικότερα δεδομένα:
(α) Υποχρεωτικότητα Εκθέσεων Εκτίμησης Φέρουσας Ικανότητας (ΕκΕΦΙ). Σύμφωνα με τα ισχύοντα Πολεοδομικά Πρότυπα (ΦΕΚ Δ’ 200/2024), κατά την εκπόνηση Τοπικών/Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ/ΕΠΣ) συντάσσονται και ενσωματώνονται ΕκΕΦΙ ως υποχρεωτικό παραδοτέο, ιδιαίτερα κρίσιμο για νησιωτικούς οικισμούς με μικρές κλίμακες και ευαίσθητα οικοσυστήματα.
(β) Προαπαιτούμενο για νέες επενδύσεις. Η τεκμηρίωση της φέρουσας ικανότητας αποτελεί κρίσιμη βάση για αδειοδοτήσεις, ιδίως σε τουριστικές αναπτύξεις και σε περιβαλλοντικά ή πολιτιστικά ευαίσθητες ζώνες.
(γ) Νομολογία ΣτΕ. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει επανειλημμένα ακυρώσει εγκρίσεις σε νησιά όταν απουσιάζει επαρκής τεκμηρίωση φέρουσας ικανότητας και χωρικού σχεδιασμού.
(δ) Νέος Οργανισμός ΠΝΑι. Στον νέο ΟΕΥ προβλέπεται η λειτουργία Διεύθυνσης Παρακολούθησης Φέρουσας Ικανότητας με αποστολή την παρακολούθηση και τεκμηρίωση της φέρουσας ικανότητας της ΠΝΑι μέσω ολοκληρωμένης συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων, καθώς και την ανάπτυξη εργαλείων και πολιτικών για τις υπηρεσιακές μονάδες της Περιφέρειας.
(ε) Τοποθέτηση Περιφερειάρχη. Κατά την τακτική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της 24ης Φεβρουαρίου 2025, ο Περιφερειάρχης ανέφερε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια σημαντική δουλειά της ΠΝΑι αναφορικά με δείκτες φέρουσας ικανότητας και κλιματικής ουδετερότητας, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί προσεχώς.
Με βάση τα ανωτέρω ερωτάται η Περιφερειακή Αρχή:
Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το παραπάνω εγχείρημα, πότε εκτιμάται ότι θα είναι διαθέσιμο προς παρουσίαση, καθώς και πώς προδιαγράφεται η αξιοποίησή του για την καλύτερη υποστήριξη των υπηρεσιών και των επενδυτικών σχεδίων στα νησιά.
Μικές Ζηρούνης (ΠΕ Καλύμνου)
Θέμα: Κτιριακές Εγκαταστάσεις Επαρχείου Καλύμνου
Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση των κτιριακών εγκαταστάσεων του επαρχείου Καλύμνου ως προς την ασφάλεια, την καταλληλόλητα και τη συντήρηση του;
Υπάρχει καταγεγραμμένο τεχνικό δελτίο ή μελέτη που να αποτυπώνει τις ανάγκες επισκευής του;
Ποιος είναι ο προγραμματισμός της περιφέρειας για παρεμβάσεις στις κτιριακές εγκαταστάσεις του επαρχείου Καλύμνου και αν υπάρχουν εξασφαλισμένοι πόροι για αυτό τον σκοπό.
Αντώνης Χάλαρης (ΠΕ Θήρας)
Θέμα: Απορρόφηση ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου 2021–2027 και στήριξη μικρών νησιών
Εντός του Ιούνιου (13.06.2025) συνεδρίασε η Επιτροπή Παρακολούθησης του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου 2021-2027 στη Μύκονο. Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, προκύπτει ότι ενώ σε ενάμιση χρόνο το ΕΣΠΑ ολοκληρώνεται, στο ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου έχουν ενταχθεί 131 έργα που αντιστοιχούν στο 62% του προγράμματος. Το αποτέλεσμα αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το 40% σχεδόν του προγράμματος πρακτικά κινδυνεύει να μην εκτελεστεί. Οι νομικές δεσμεύσεις των παραπάνω ανέρχονται μόλις στο 30% του προγράμματος (επομένως μεγάλο μέρος των ενταγμένων έργων έχει καθυστερήσει σημαντικά ή κινδυνεύει ακόμη και να απενταχθεί), ενώ οι δαπάνες ανέρχονται μόλις στο 14,5% του προγράμματος. Η Περιφερειακή Αρχή τις προηγούμενες ημέρες δήλωσε ότι θα ληφθεί πρωτοβουλία για την υποστήριξη των μικρών νησιών αναφέροντας πολύ συγκεκριμένα παραδείγματα χωρίς να αναφέρεται το νησί της Θηρασιάς. Ειδικά η Θηρασιά είναι μάλλον το τελευταίο νησί σε ένταξη έργων, για λόγους που ενδεχομένως σχετίζονται με τις υποστελεχωμένες τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου Θήρας και έτσι θα ήταν πολύ σημαντικό να συμπεριληφθεί και αυτή στην λίστα των νησιών. Για τα μικρότερα νησιά-Δήμους όμως που δεν έχουν τεχνικές υπηρεσίες και δεν είναι σε θέση να καταρτίσουν φακέλους έργων, η αρμοδιότητα υποστήριξης είναι ούτως ή άλλως στην Περιφέρεια. Επομένως ερωτάται η Περιφερειακή Αρχή:
• Ποιες πρωτοβουλίες προτίθεται να αναλάβει και τι μέσα / βοήθεια θα χρησιμοποιήσει προκειμένου στο διάστημα που απομένει να αξιοποιηθούν συνολικά οι διαθέσιμοι πόροι επ’ ωφέλειά της κοινωνίας και της τοπικής οικονομίας, ιδίως για τα μικρά νησιά; Για ποιους λόγους δεν το έχει κάνει από την αρχή της προγραμματικής περιόδου δεδομένου ότι το πρόβλημα υποστελέχωσης ανέκαθεν ήταν γνωστό;
• Προτίθεται να εξετάσει το ενδεχόμενο ανάθεσης σε ιδιωτικές εταιρίες – τεχνικά γραφεία την ωρίμανση των φακέλων των έργων προκειμένου στο ελάχιστο χρονικό διάστημα που απομένει να απορροφηθούν οι διαθέσιμοι πόροι; Πόσα από τα ενταγμένα έργα αφορούν τα νησιά των Κυκλάδων, για πόσα από αυτά έχουν αναληφθεί νομικές δεσμεύσεις ή/και έχουν εκταμιευθεί πόροι; Πόσα και ποια έργα εκτιμάται ότι κινδυνεύουν να απενταχθούν ;
