Δημοτικά Λουτρά: Η ανυπόγραφη σύμβαση θέτει σε κίνδυνο τη χρηματοδότηση για την αποκατάστασή τους!

Από: Δαμιανός Αθανασίου

• Παρά το ΦΕΚ της χρηματοδότησης, τις προκηρύξεις και τα αλλεπάλληλα πρακτικά των επιτροπών διαγωνισμού, η κατακύρωση δεν οδήγησε σε υπογραφή και το έργο που όφειλε να έχει ολοκληρωθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2025 κινδυνεύει να απολέσει πόρους

Το έργο «Αποκατάσταση, εκσυγχρονισμός και επαναλειτουργία Δημοτικών Λουτρών Μεσαιωνικής Πόλης νήσου Ρόδου» βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι: η σύμβαση παραμένει ανυπόγραφη, ενώ ο ενταγμένος προϋπολογισμός από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (NextGenerationEU) συνοδεύεται από αυστηρή προθεσμία αποπεράτωσης έως την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Η χρονική πίεση είναι πλέον ασφυκτική και η χρηματοδότηση που εξασφαλίστηκε κινδυνεύει αν το έργο δεν συμβασιοποιηθεί άμεσα και δεν εκτελεστεί σε χρόνο που, αντικειμενικά, έχει σχεδόν εκλείψει.
Η χρηματοδότηση και το ορόσημο του 2025
Η ένταξη του Δήμου Ρόδου στη δράση «Άλλες στρατηγικές παρεμβάσεις» για τη βελτίωση του δημόσιου χώρου εξασφάλισε 100% κάλυψη του έργου, με αρχικό εκτιμώμενο προϋπολογισμό 2.320.341,47 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Στο πλαίσιο της απόφασης ένταξης προβλέπεται ολοκλήρωση έως 31/12/2025, που λειτουργεί ως «σκληρό» ορόσημο για την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων. Η μη τήρηση του χρονοδιαγράμματος συνεπάγεται άμεσο κίνδυνο απώλειας της χρηματοδότησης ή ανάγκη αναζήτησης εναλλακτικού δημοσίου χρηματοδοτικού φορέα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον δημοτικό προϋπολογισμό.
Η προκήρυξη  του 2023 και οι όροι του διαγωνισμού
Στις 17 Ιουλίου 2023 ανακοινώθηκε η δημοπράτηση του έργου με ανοικτή διαδικασία και κριτήριο ανάθεσης τη χαμηλότερη τιμή. Η κατάθεση προσφορών ορίστηκε για τις 16 Αυγούστου 2023, με ηλεκτρονική αποσφράγιση στις 22 Αυγούστου 2023. Προβλέφθηκε εγγυητική συμμετοχής 37.424,86 ευρώ και συνολική προθεσμία εκτέλεσης δεκαοκτώ μηνών από την υπογραφή της σύμβασης. Η διακήρυξη αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ με ΑΔΑΜ 23PROC013121591 και ο διαγωνισμός έλαβε αριθμό στο ΕΣΗΔΗΣ 202172, όπως καταγράφεται και στα πρακτικά των επιτροπών.

Το 2ο πρακτικό: απόρριψη προσφοράς και πρώτη προσωρινή ανάδειξη
Στις 21 Νοεμβρίου 2023 η Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού αξιολόγησε τις αιτιολογήσεις των δύο οικονομικών φορέων που κλήθηκαν να τεκμηριώσουν τις προσφορές τους μετά από απόφαση του 2023. Η αιτιολόγηση της «ΔΙΑΓΟΡΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΡΟΔΟΥ ΑΤΕΕ» απορρίφθηκε διότι δεν παρείχε αναλυτικό υπολογισμό ανά εργασία και βασιζόταν σε οριζόντιες υπεργολαβικές προσφορές που δεν είχαν δηλωθεί στο ΤΕΥΔ, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονταν με σταθερό συντελεστή και όχι αναλυτικά. Αντιθέτως, η προσφορά της «ΤΣΑΤΤΑΛΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ – ΚΟΣΜΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο.Ε.» έγινε δεκτή ως επαρκώς αιτιολογημένη. Η Επιτροπή εισηγήθηκε την ανάδειξη της δεύτερης εταιρείας ως προσωρινού μειοδότη. Η Δημοτική Επιτροπή με την απόφαση 29/2024 (9 Φεβρουαρίου 2024) ενέκρινε ομόφωνα το 2ο πρακτικό, απέρριψε την προσφορά της «ΔΙΑΓΟΡΑΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΡΟΔΟΥ ΑΤΕΕ» και όρισε την «ΤΣΑΤΤΑΛΙΟΣ – ΚΟΣΜΟΣ Ο.Ε.» ως προσωρινό μειοδότη, με έκπτωση 35,48% και προσφερόμενο ποσό 1.207.234,17 ευρώ προ ΦΠΑ.
Το 3ο πρακτικό: επιβεβαίωση προσωρινού αναδόχου και κατάθεση δικαιολογητικών
Στις 23 Μαΐου 2024 η Δημοτική Επιτροπή (απόφαση 316/2024) ενέκρινε το 3ο πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Σύμφωνα με αυτό, ο προσωρινός ανάδοχος «ΤΣΑΤΤΑΛΙΟΣ – ΚΟΣΜΟΣ Ο.Ε.» είχε κληθεί, ήδη από τις 19 Μαρτίου 2024, να προσκομίσει τα δικαιολογητικά συμμετοχής και τα υπέβαλε εμπρόθεσμα στις 27 Μαρτίου 2024. Η Επιτροπή ανέφερε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για την οριστική κατακύρωση.
Το 4ο πρακτικό: ανατροπή με νέο μειοδότη και εισήγηση κατακύρωσης σε άλλη εταιρεία
Στις 19 Νοεμβρίου 2024 η Δημοτική Επιτροπή (απόφαση 845/2024) ενέκρινε το 4ο πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού. Εδώ καταγράφεται μια καθοριστική εξέλιξη: μειοδότης εμφανίζεται πλέον η «P & C DEVELOPMENT SA», με προσφερόμενη τιμή 1.700.763,70 ευρώ προ ΦΠΑ και μέση έκπτωση 9,11%.
Σύμφωνα με το πρακτικό, ο προσωρινός ανάδοχος κλήθηκε στις 19 Μαρτίου 2024 να υποβάλει δικαιολογητικά, τα οποία υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά στις 15 Νοεμβρίου 2024, και η Επιτροπή διαπίστωσε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για οριστική κατακύρωση. Η έγκριση του 4ου πρακτικού συνοδεύτηκε από ρητή εισήγηση κατακύρωσης στον νέο προσωρινό ανάδοχο.
Γιατί δεν έχει υπογραφεί ακόμη η σύμβαση
Παρά την έγκριση του 4ου πρακτικού και την εισήγηση κατακύρωσης σε συγκεκριμένο φορέα, η σύμβαση δεν έχει υπογραφεί μέχρι σήμερα. Τυπικά, ακόμη και μετά την απόφαση κατακύρωσης, απαιτείται η ολοκλήρωση ελέγχων νομιμότητας και η τήρηση προθεσμιών κοινοποίησης πριν την πρόσκληση για υπογραφή. Στην πράξη, ο χρόνος που χάθηκε από τον πρώτο προσωρινό ανάδοχο (άνοιξη 2024) έως την ολοκλήρωση ελέγχων για τον δεύτερο (τέλη 2024) αποδεικνύεται κρίσιμος.
Η προθεσμία του Ταμείου Ανάκαμψης και η 18μηνη διάρκεια
Από την αρχική προκήρυξη προκύπτει ρητά ότι η συμβατική προθεσμία εκτέλεσης είναι δεκαοκτώ μήνες από την υπογραφή. Με δεδομένο ότι σήμερα βρισκόμαστε στα τέλη Αυγούστου 2025 και δεν υπάρχει υπογεγραμμένη σύμβαση, ακόμη και άμεση συμβασιοποίηση θα άφηνε λιγότερο από πέντε μήνες έως το ορόσημο της 31ης Δεκεμβρίου 2025. Αυτό καθιστά πρακτικά ανέφικτη την ολοκλήρωση εντός του χρονοδιαγράμματος της απόφασης ένταξης και εκθέτει το έργο σε κίνδυνο απώλειας της κοινοτικής χρηματοδότησης ή ανάγκης μετάπτωσης σε άλλο χρηματοδοτικό πλαίσιο με επιβάρυνση του Δήμου.
Το μνημείο που περιμένει: τι είναι  τα Δημοτικά Λουτρά
Το σύμπλεγμα των Δημοτικών Λουτρών στη νοτιοδυτική πλευρά της Μεσαιωνικής Πόλης αποτελεί μοναδικό σωζόμενο κτίσμα του είδους στη Ρόδο, χρονολογούμενο στο 1558 και ενταγμένο στον κατάλογο διατηρητέων από το 1948. Παρέμενε σε λειτουργία με τον παραδοσιακό τρόπο μέχρι το 2011, οπότε και έκλεισε. Η εγκεκριμένη μελέτη του 2021 προβλέπει εκτεταμένες αρχιτεκτονικές, στατικές και ηλεκτρομηχανολογικές επεμβάσεις για την επαναλειτουργία του χώρου, από συντηρήσεις κελυφών μέχρι διαμορφώσεις εισόδων, αποδυτηρίων και νέες συνδέσεις με δίκτυα. Η καθυστέρηση στην έναρξη των εργασιών δεν είναι απλώς διαχειριστικό ζήτημα· είναι πλήγμα για ένα μνημείο που παραμένει κλειστό επί δεκατέσσερα χρόνια.

Τι φταίει και τι μένει να γίνει
Οι δυσλειτουργίες που αποτυπώνονται στα επίσημα πρακτικά —απορρίψεις αιτιολογήσεων, διορθώσεις αποφάσεων, αλλαγή προσωρινού αναδόχου και μεγάλη καθυστέρηση στις υποβολές δικαιολογητικών συνθέτουν ένα παζλ γραφειοκρατικής τριβής που τροφοδότησε την αναβολή της υπογραφής.
Από εδώ και πέρα, οι επιλογές είναι περιορισμένες και επείγουσες: άμεση συμβασιοποίηση με τον κατακυρωθέντα προσωρινό ανάδοχο, διερεύνηση τυχόν δυνατοτήτων τεχνικής τροποποίησης χρονοδιαγράμματος εντός των ορίων της απόφασης ένταξης ή εφόσον αυτό δεν καταστεί εφικτό αναζήτηση εναλλακτικής πηγής δημόσιας χρηματοδότησης.
Το έργο των Δημοτικών Λουτρών της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου αποτελεί ταυτόχρονα πολιτιστική υποχρέωση και αναπτυξιακή ευκαιρία. Η μέχρι σήμερα πορεία του διαγωνισμού, όπως αποτυπώνεται στα επίσημα πρακτικά και τις αποφάσεις της Δημοτικής Επιτροπής, δείχνει μια διαδικασία με διαδοχικές μεταβολές και καθυστερήσεις που ακυρώνουν την επιχειρησιακή ουσία: την έγκαιρη υπογραφή και εκτέλεση. Χωρίς άμεση, αποφασιστική κίνηση στο επίπεδο της συμβασιοποίησης, η Ρόδος κινδυνεύει να δει ένα ώριμο, πλήρως χρηματοδοτημένο έργο να χάνεται στις ρωγμές της διοίκησης και της γραφειοκρατίας, μαζί με τους πόρους που το στηρίζουν.

 Πηγή:www.dimokratiki.gr